Sivil Toplum Örgütlerinin Tepkisi
Yaklaşık 30 Gürcistan sivil toplum örgütü (CSO), Georgian Dream partisinin protesto suçlarına yönelik cezaları sertleştirme teklifini kınadı. Bu teklifi “barışçıl protestoları yasaklama girişimi” ve “demokratik kurumları yok etme adımı” olarak nitelendirdiler. Teklif, 13 Ekim 2025’te duyuruldu. CSO’lar, 14 Ekim ortak bildirisinde hükümetin “sesini yükselten herkese tutuklama tehdidi” gönderdiğini belirtti. Bu değişiklikler, demokratik dünyaya yabancı ve Gürcistan Anayasası ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olarak görüldü. Gürcistan sivil toplum haberleri için sitemizi takip edin.
Yasa Teklifi Detayları
Georgian Dream, protestolarda yüz kapatma, yol kapatma veya yetkililerin sonlandırdığı toplanmalara katılma gibi eylemlere ağır cezalar getiriyor. İlk suçta 60 güne kadar tutuklama uygulanabilecek. Tekrarlanan suçlar 1-2 yıla kadar hapis cezası taşıyacak. CSO’lar, bu yasaların sadece siyasi grupları değil, her vatandaşı etkileyeceğini vurguladı. Örneğin, yolsuzluk, adaletsizlik, şiddet veya çevre sorunlarına karşı ses çıkaranlar risk altında kalacak. Gürcü Genç Avukatlar Derneği (GYLA), teklifin Rustaveli Caddesi’ndeki protestoları hedeflediğini belirtti. Bu, “yasallaştırılmış adaletsizlik” yaratıyor ve hukuk devleti ilkelerini baltalıyor.
Protestoların Arka Planı
Anti-hükümet ve AB yanlısı protestolar, 28 Kasım 2024’te Georgian Dream’in AB entegrasyon sürecini durdurmasından beri sürüyor. Tiflis’in Rustaveli Caddesi’nde 320 günden fazla devam etti. Her akşam trafiği kapatan gösteriler, başlangıçtaki büyük kalabalıklara göre azaldı. 4 Ekim seçim günü gerilimleri, polis müdahalesi ve tutuklamalarla sonuçlandı. Georgian Dream, onlarca katılımcıyı tutukladı ve protestolara sert yanıt sözü verdi. Başbakan Irakli Kobakhidze, 6 Ekim röportajında “yöntemli ve sistematik adımlar” ile “sıfır merhamet” vadetti. Protestolara katılanları “yabancı ajan” olarak niteledi.
Başbakan’ın Açıklaması
Kobakhidze, 14 Ekim’de gazetecilere yasaların uluslararası standartlara uyumlu olduğunu söyledi. Sokak kapatma için yeterli kalabalık yoksa toplumun haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini belirtti. Mevcut para cezalarının etkili olmadığını, bu yüzden idari ve cezai kodlarda değişiklik yapıldığını ifade etti. Bu, “azınlığın çoğunluğu ezmesini önleme” ve demokratik ilke olarak tanımlandı.
Uluslararası ve Yerel Bağlam
Protestolar, tartışmalı 26 Ekim 2024 parlamento seçimlerinden sonra başladı. AB süreci durdurulması, büyük tepkiye yol açtı. CSO’lar, 2024’te kurdukları ağla ceza itirazlarında 1.400 kişiye yardım etti. AB ve üye devletler, hükümetin insan hakları ihlallerine karşı koordineli önlem çağrısı yaptı. Uzmanlar, yasaların demokrasiyi tehdit ettiğini belirtiyor. AB-Gürcistan ilişkileri için resmi siteyi inceleyin.
Gelecek Etkiler
Yasa değişiklikleri, parlamento oturumlarında görüşülecek. Protestolar devam edebilir. CSO’lar, özgürlüklerin korunması çağrısı yapıyor. Bu gelişme, Gürcistan’ın iç dinamiklerini etkiliyor.